Toplumsal Tarih'in 372. Sayısı Çıktı

Hareketlilik kavramı, kişilerin veya toplulukların hareket halinde bulunmasıdır. Bu dosya kapsamındaki yazılarda Bizans İmparatorluğu içerisinde kimlerin neden ve nasıl hareket halinde bulunduğu, bu hareketliliğin kişiler, toplum ve kültürler üzerinde ne gibi etkiler bıraktığı mercek altına alınıyor.

Dosyanın ilk makalesinde Bahattin Bayram, hareketlilik olgusuna daha fikirsel bir perspektiften bakarak, Kaisereialı Eusebios özelinde Hristiyan entelektüellerin kimlik inşasında göç ve seyahat temalarını kullanımını tartışıyor.

Mimarlık tarihini ön plana çıkaran yazısında Suna Çağaptay, kökenleri İznik Rum İmparatorluğu'na dayanan Dona Vataça isimli soylu kadının Batı Akdeniz kültürünü harmanlayan hayatını, Portekiz'deki kilise baniliğini ve Bizans geçmişine atıfta bulunan lahdini inceliyor.
Üçüncü yazıda Siren Çelik, 14 ve 15. Yüzyılda Batı Avrupa'ya seyahat eden imparatorların gezilerini, özellikle giderler, ulaşım, konaklama ve törenler, kültürel etkileşim gibi konular üzerinden ele alıyor.

Dördüncü makalede Koray Durak, Bizans ve Müslüman Yakındoğu arasındaki ticaret, diplomasi ve hediyeleşmeye yoğunlaşarak, hareketlilik türlerinin arasındaki akışkanlığı vurguluyor.

Beşinci yazıda Murat Keçiş, konuya askeri tarihçilik perspektifinden yaklaşarak, Malazgirt Savaşı'nda orduların hareketliliğini tartışıyor; savaşta güzergâhlar, iaşe ve coğrafyaya odaklanıyor.

Dosyanın son makalesinde Zeynep Olgun, denizcileri ve gemileri ele alarak, Bizans'ta deniz üzerindeki hayatı, gemi yolculuklarını ve denizcilik pratiklerini masaya yatırıyor.

Dosya dışı yazıda Alev Berberoğlu, erken yirminci yüzyıl Osmanlı sanat tarihinde resim alanında profesyonel olarak faaliyet göstermiş bilinen ilk Türk Müslüman kadınlarından ressam Müfide Kadri'nin biyografisiyle ilgili bazı düzeltmeler ve ilaveler yapıyor. Ayrıca Osmanlı Arşivleri'nde sanatçı hakkında tespit edilen evrak üzerine yoğunlaşarak onun eğitimci yönüne de ışık tutuyor.