Çin piyasada dengeleri değiştirebilir

15 Mayıs Çarşamba günü Hangzhou CIEC ana sponsorluğunda İzmir, Swissotel Büyük Efes’te 600’e yakın kayıtlı katılımcı ile rekor kıran SteelOrbis Piyasa Sohbetleri toplantısında Türkiye çelik piyasasının son durumu, Çin etkisi ve küresel piyasaya yönelik beklentiler konuşuldu.

Toplantının diğer sponsorları ise, Tatçelik, Duferco Çelik, Kardemir Çelik Sanayi A.Ş., Ağır Haddecilik, Artımet Uluslararası Gözetim, Davutoğlu Metal, DFC Demir Çelik, Inova Steel Dış Ticaret Ltd. Şti., Sezgintaş Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş., Soybaş Demir Çelik ve Uslu ÇSM oldu.

SteelOrbis Genel Müdürü Murat Eryılmaz’ın açılış konuşmasının ardından Çin çelik sektörünü istatiksel veriler üzerinden değerlendiren Hangzhou CIEC Orta Doğu Genel Müdürü Yasin Kanbur’un konuşmasının ardından Mesut Özdöl’ün moderatörlüğünde gerçekleşen panelde söz alan Tatçelik Endüstri Satış Müdürü Uğur Orak, yerel galvanizli sac ve soğuk rulo sac segmentlerinde kapasite ile tüketim arasındaki farkın fiyat baskısı yarattığını belirtti. Orak, yerel arz ile talepte ciddi bir daralma yaşandığını, son kullanıcı sektörlerin ihracata yöneldiğini ve tüccarların da enflasyon ortamında finansal güçleri yüksekken alım yapmayı ve stok tutmayı tercih ettiğine dikkat çekti.

Sektördeki yatırımlara değinen Orak, Tatçelik olarak bu yılın son çeyreğine kadar devreye alacakları 600.000-650.000 mt yeni kapasiteyle toplam kapasitenin 1,4 milyon mt’a kadar çıkacağını, teknolojilerini yenileyeceklerini, yenilenebilir enerji gibi penetre olmadıkları sektörlere giriş yapacaklarını, üretmedikleri kaliteleri ve kalınlıkları üretebileceklerini vurguladı. Orak bundan sonraki süreçte karbonsuzlaşma ve yeşil çelik ile ilgili yeni gelişmeler meydana geleceğini belirterek bu kapsamda üretim şeklinin, üretim maliyetlerinin, üretim yerlerinin değişebileceğini, ayrıca Kasım ayında ABD’de yapılacak seçimlerde yönetimin değişmesiyle ticaretin gidişatının da farklılaşabileceğini dile getirdi.

Kardemir Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Özlem Bakırel, piyasaya yönelik değerlendirmelerinde 2023’ün demir çelik sektörü için kötü bir yıl olduğunu ancak bu yılın şimdilik daha iyi geçtiğini dile getirdi. Türkiye’nin İsrail ile ticari ilişkilerini durdurma kararına değinen Bakırel, bu durumun yerel üreticileri olumsuz etkilediğine dikkat çekti. Bununla birlikte Türkiye’nin üretici bir ülke olduğunu, Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’nın ihracatçısı konumunda yer aldığını, yıllık üretimin 55 milyon mt’dan 35 milyon mt’a düştüğünü ve ithalata önlem alınmadığı müddetçe kırılganlığın artacağını ifade etti. Filmaşine başlatılan antidamping soruşturması gibi sıcak rulo sac için başlatılan soruşturmanın da bir an önce neticelendirilmesinin öneminin altını çizdi. Ayrıca AB’nin hurda ihracatını kısıtlama ihtimali olduğunu, 2024 sonu-2025 başı gibi hurda tedarikinde sıkıntılar yaşanacağını da açıkladı.

Arçelik Satın Alma Kategori Müdürü Bayçu Ongunyurt, beyaz eşya sektörüne yönelik paylaştığı görüşlerinde artan küresel siyasi gerilim, finansal maliyetler, iç ve dış piyasalarda talebin daralması gibi sebeplerden ötürü 2023’ün satışlar ve talep bakımından çok olumsuz olduğuna dikkat çekti. Çin etkisinin her sektörde olduğu gibi beyaz eşya sektöründe de görüldüğünü belirterek Çin’in, iç piyasadaki daralma sebebiyle ihracat piyasalarında uyguladığı agresif fiyat politikalarının beyaz eşya sektörünün de AB’ye satışlarını baltaladığını ifade etti. Ongunyurt son olarak, beyaz eşya sektörünün Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması ve yeşil çelik konularını yakından takip ettiğini, beyaz eşya üretiminde %25-30 oranında çelik kullanıldığı için yeşil çeliğin çok önem arz ettiğini ifade ederek sözlerini tamamladı.

Hangzhou CIEC Orta Doğu Genel Müdürü Yasin Kanbur, Çin’in çelik ihracatının birinci çeyrekte 25 milyon mt’un üzerinde yer aldığının ve bu hızda giderse yıl sonunda 100 milyon mt’u aşacağının altını çizdi. Çin’in iç piyasası için %5 büyüme hedefi koyduğunu ve birinci çeyrekte %5,3 ile bunun üzerine çıktığını, açıklanan destek paketlerinin tüketimi artırmasının beklendiğini dile getirdi.

Kanbur, bu doğrultuda ikinci çeyrekte Çin’in ihracatta birinci çeyrek kadar agresif olmasının öngörülmediğini aktardı. Hangzhou CIEC yetkilisi, piyasanın geleceğine yönelik açıklamalarında da mevcut öngörülemezliğin, belirsizliğin ve fiyat oynaklığının süreceği ve yeni normalin bu olduğu yönünde görüş bildirdi. Öte yandan Çin’in yeşil çelik konusunda ciddi planlamalar yaptığını, inşa aşamasında olan 120 milyon mt’luk elektrik ark ocağı kapasitesi olduğunu ve Çin’in de oyuna dahil olmasıyla birlikte ilerleyen dönemde küresel hurda arzında daralma yaşanma ihtimali olduğunu kaydetti. Ayrıca hükümetin KDV’siz satış yapan Çinli tüccarlara yönelik kontrollerinin daha da artacağını ve dolayısıyla bu tüccarların satış tonajlarında azalma olmasının beklendiğini vurguladı.

Panelin ardından Ekonomist ve Akademisyen Dr. İsmet Demirkol, “Küresel ekonomi ve Türkiye güncel makro analizi” başlıklı sunumuyla Türkiye ve dünya ekonomisindeki son durumu değerlendirdi ve katılımcıların sorularını yanıtladı.