Türkiye'nin Afrika kanalı

Natural TV’nin Afrika’ya yönelik yayını sabah çizgi filmlerle başlıyor, ardından sağlık ve tarım programlarıyla devam ediyor. Saat başı Anadolu Ajansı’ndan derlenen haberler veriliyor. Her gün bir dijital gazete hazırlanıyor. Yayın akışında ayrıca kültür, ekonomi ve spor programları var. İzleyiciler yabancı filmlerle birlikte Anadolu Kartalları ve Arog gibi Türk filmleriyle de karşılaşabiliyor. Türk dizileri pek yakında yayında olacak. ‘O Ses Afrika’ ve yemek programları da düşünülen konseptler arasında... Kanalın ismi de tesadüfen Natural TV olmamış. Natural TV’nin Genel Müdürü Tuncay Demir, “Kanalı peşin hükümlerden sıyırmak istedik. Kanalın logosuna bakıp değiştirmesinler, ‘naturel’ bir kanal olarak şans versinler istedik. Afrika’nın çeşitli yerlerinden Natural TV izleyenlere ait yüzlerce video geliyor. Bu ekranla Türk kültür ve ekonomisini Afrikalı evlere taşımak beni manevi olarak çok mutlu ediyor” diyor.

Tuncay Demir, kanalın kuruluş hikâyesini de şöyle anlatıyor:

Afrika açılımının medya ayağı

“Afrika’da muazzam bir pazar var. Türkiye bu pazara önem veriyor ve açılmak istiyor. Biz de ‘Neden bu açılımın bir medya ayağı yok?’ diye düşündük ve bir buçuk yıl önce ‘Natural TV’yi kurduk. Bölgede Lüksemburg merkezli uydu şirketi ASTRA’nın etkili olduğunu gördük ve anlaşma yaptık. Başta içerik oluşturmakta zorlandık çünkü Afrika yayıncılığı bize yabancı bir sektör. Bölge halkını iyi bilmiyoruz. Araştırmalar sonunda Afrika’da tematikten ziyade genel bir yayıncılık talebi olduğunu gördük. Özellikle sağlık ve tarıma olağanüstü talep var. Türkiye’de eğitimli büyük bir Afrikalı nüfus var. Yayına başlayınca burada doktora yapan, iş adamı olan, tıp eğitimi alan Afrikalılarla tanıştık. Zamanla hem personel sayımız arttı, hem de onlardan fikirler almaya başladık.”
Kanal Afrika’nın 22 ülkesine yayın yapıyor. Demir, “İngilizce ve Fransızca yayın yapıyoruz ama hedefimiz yerel dilde de yayın” diyor:

‘Beyaz adam’a bakış değişiyor

“Yayınlara beklentimizin çok üzerinde olumlu geri dönüşler aldık. Özellikle Gana, Nijerya, Nijer, Burkina Faso, Liberya, Senegal’den izleniyoruz. Afrikalıların Türkiye’ye büyük ilgisi var. Bizimle ‘beyaz adam’a bakışları da değişiyor. O bölgeye açılmak isteyen tüm firmaların yanındayız. Devlet de dolaylı olarak bizi destekliyor; Ticaret Bakanlığı bizimle çalışmak isteyen firmaların reklam bedelinin yüzde 70-80’ini ödüyor. Türk Hava Yolları çalıştığımız şirketlerden. Maarif Vakfı’yla çalışıyoruz. Bölgede 500 milyonluk bir kesime hitap ediyoruz.”

Çoğu öğrenci

Dışarıdan yapımcılarla beraber kanal çalışanlarının sayısı 30’u geçiyor. Ekibin çoğunluğu yaş ortalaması 20’lerde olan Kenya, Ruanda, Gana ve Nijeryalı gençlerden oluşuyor. Peki onların yolu Natural TV’ye nasıl düşmüş? Türkiye’de medya çalışanı olmanın zorlukları neler? Kanalın Fransızca haberler spikeri Ruandalı Odile Ntuali sorularımı, “Türkiye’deki altıncı yılım. Türk Hava Kurumu Üniversitesi’nin ‘Havacılık İşletmesi Bölümü’nü bitirdim. Natural TV’ye geldim çünkü gazeteciliği seviyorum. İşimi çok seviyorum. Ankara’da yaşamayı huzurlu buluyorum. Elbette hassas bir sunuculuk yapmamız gerekiyor. Yanlış haber vermemeli, kimseyi yaralamamalıyız” diye yanıtlıyor.

İstanbul'u biliyorduk

Kanalın çiçeği burnunda ‘talk show sunucusu’ Anissa Mugeni da Ruandalı. Altı yıldır Türkiye’de olan ve ODTÜ İşletme mezunu olan Mugeni programında başarılı kadın hikâyelerini, Türkiye’deki hayatın farklı boyutlarını ele alacak. Şunları söylüyor: “Afrikalıları dünyanın başka yerinden bilgilendirmek çok güzel. Önce herkes Natural TV’yi Afrika’dan yayın yapıyor zannediyor. Sonra Türkiye’den olduğunu öğrenince onlar için çok ilginç ve heyecan verici oluyor. Konuklarımla ilgili evdeki arkadaşlarımdan fikir alacağım. Pek çok kişi Türkiye’ye nasıl gelineceğini soruyor. Biz Türkiye’yle ilgili sadece İstanbul diye bir şehri biliyorduk. Türkiye adını bile bilmiyorduk. Şimdi Türkiye’yi anlatabiliyoruz.”

Afrika’dan Trabzonspor soruları

Ruandalı Camilos Lovos, kanalın spor programı sunucusu. Bir buçuk yıldır Türkiye’de. Bir yandan çalışırken diğer yandan Gazi Üniversitesi’nde yüksek lisans yapıyor: “İzleyicimiz en çok futbolu izliyor ama basketbol ve tenis gibi başka dallara da yer veriyoruz. Eskiden Afrikalılar Türkiye’den sadece üç takımı biliyordu; Beşiktaş, Galatasaray ve Fenerbahçe. Şimdiyse ‘Peki Antalyaspor ne oldu? Trabzonspor’un transferleri ne oldu’ diye soruyorlar. Burada yaşamanın en büyük zorluğu Ankara’nın soğuğu.”

Ana haber bültenleri Ruandalı Saudah Muganga’ya emanet. Faustin Rutayisire ise hem Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi tıp öğrencisi hem de kanalın ‘Sağlık Köşesi’ isimli programının sunucusu.

Espri anlayışlarımız da farklı

Genel Yayın Yönetmeni Caner Oğuzhan, en büyük zorluğun içerik üretmek olduğunu söylüyor: “Türkiye’den Afrika’ya program yapabilecek kişileri bulmak başta zordu. Birbirimizi anlamamız zaman aldı ama şimdi birlikte öğreniyoruz. Bize komik gelen espriler onlara farklı gelebiliyor. Afrika’dan buraya öğrenciler geliyor ve havaalanında zorluk yaşıyorlarmış. Bu nedenle hem İngilizce hem Fransızca “Türkçe öğreniyorum” diye programa başladık. Temel Türkçe öğrettiğimiz bu programa çok talep var.”

Avrupa ve Çin'den sıkıldılar

TÜRK-Afrika İlişkileri Konseyi Genel Başkanı Abdülaziz Ünal, Afrika’da Türkiye’e büyük ilgi olduğuna dikkat çekerek şunları anlatıyor: “Afrikalı, Çin ve Avrupalılardan sıkıldı. Türkiye ve Afrika ilişkileri çok iyi olduğu için Türklere karşı muazzam bir ilgi var. Bölgede özellikle sağlık turizmi yapmak isteyen çok kesim var. Nereye geleceklerini bilmediklerinden Hindistan’a yöneliyorlar ama orası hem daha uzak hem de hijyen sıkıntıları var. Kanal sayesinde saç ekimi için Türkiye’ye gelen Araplar gibi Afrikalılar da özellikle katarak ameliyatları için Türkiye’ye gelmeye başlıyor. Şu an Türkiye’de 12 bin Afrikalı öğrenci var. Onlara da ulaşmaya çalışıyoruz. İş ve staj imkanları sağlıyoruz. Afrika’da yayın yapan televizyon olduğumuzu söylediğimizde heyecanlanıyor, bize destek olmaya çalışıyorlar.”